Het Cubaanse vissersdorpje Playa Larga
Verdwaald in een klein vissersdorpje
Het is een maandagochtend, 10 augustus 2015, en we hebben net onze huurauto gestart in het westen van het Caraïbische eiland Cuba. Samen met mijn gezin reis ik als 16-jarige puber door Cuba en we laten Las Terrazas achter ons en vertrekken richting de vierde stop van onze reis door het prachtige Cuba. Vanuit het door de overheid gefinanciërde Las Terrazas, rijden we in zo’n 4 uurtjes naar het centraal gelegen vissersdorpje Playa Larga.
Na een kleine 3,5 in de auto te hebben gezeten, kwamen we aan bij onze bestemming. Althans, dat dachten we. Het dorpje staat bekend onder toeristen als geschikte tussenstop richting het oosten van Cuba, en daarom kent het vele homestay’s. Of zoals ze deze in Cuba noemen ‘Casa Particular’. En ook wij zouden de komende twee nachten in zo’n casa overnachten. Aankomend in het dorpje, bleek het echter nog knap lastig te zijn om het juiste huisje te vinden. Sinds alle homestay’s nogal op elkaar leken, hebben we het voor elkaar weten te krijgen, om een dik uur verschillende rondjes in het dorpje te rijden. Gelukkig vonden toch onze homestay na wat handen en voeten gesprekken met de locals uit Playa Larga.
Nadat wij dan eindelijk onze plek hadden gevonden, was het tijd om kennis te maken met de eigenaren van deze prachtige casa, en om ons ‘in te checken’ in ons nieuwe onderkomen. Al gauw begonnen de huiseigenaren een beetje te smoezen onderling toen ze mijn paspoort aan het inzien waren. We konden onze vinger er niet helemaal op leggen waar ze het precies over hadden, maar we hoopten uiteraard dat er niet te veel problemen zouden zijn met mijn legitimatie. Nadat wij vroegen of er iets aan de hand was, vroegen ze eigenaren wie deze zogenaamde Brian Anthony (mijn tweede naam) was. Toen ik mij netjes voorstelde, pakten de casa-eigenaren het bewijs van hun zoontje erbij en lieten aan ons zijn naam zien. En je verzint het haast niet, maar hun zoontje had de exact zelfde naam als ik. Het allerlaatste wat ik verwachtte toen ik naar Cuba af zou reizen, is dat je in een klein pittoresk visserdorpje bij mensen thuis verblijfd, waarbij precies hun zoontje de exact zelfde naam als jij hebt. Een groter toeval bestaat er niet!
De jaarlijkse krabben-invasie
Playa Larga is gelegen op een prachtige locatie, een zeewind die door het dorpje raast en een prachtige zonsondergang aan het einde van de dag. Maar wie mooi wilt zijn, moet pijn lijden. Het dorp is namelijk gelegen tussen de zee en de mangrove, het broedgebied van honderdduizenden krabben in de regio. En deze niet zo vriendelijke beestjes houden absoluut geen rekening met de huizen die tussen deze gebieden in liggen.
De periode waarin de krabben van de zee naar de mangrove trekken, is net een paar weken geleden van start gegaan en is nog in volle gang. Terwijl wij niets vermoedend aan het genieten waren van een klein potje kaarten en een koud blikje bier, werden wij constant vergezeld door hordes verschillende krabben. De een nóg groter dan de ander. En stiekem, toch wel een beetje spannend.
Deze reuzachtige krabbenplaag was ook de aanleiding dat als jij ‘s nachts of ‘s ochtends je bed uit stapt, je goed moet kijken of er niet ergens een krabbetje rond loopt die op jacht is naar jóuw kleine teen. Een gevecht, die jouw teen zeker niet gaat winnen. Dit geeft, aan de andere kant, wel een hele nieuwe en leuke dimensie aan het overnachten op dit soort plekken!
Armoede en studeren in Playa Larga
Wanneer men aan armoede denkt, denkt iedereen massaal aan krottenwijken, criminaliteit en drugshandel. Maar, in sommige plekken, is de realiteit compleet anders. Ons gastgezin had een jonge ober in dienst die ons van alle gemakken moest voorzien. Een jongen, ergens halverwege de 20, verzorgde voor ons het ontbijt en middageten. Nooit ben ik meer iemand tegen gekomen die zó ongelooflijk aardig en vriendelijk was als deze gast. Wat hij er voor terug kreeg daarentegen, viel behoorlijk tegen. Een hongerloontje waar wij in Nederland nog geen week van zouden kunnen rondkomen. Hoewel de prijzen in Cuba een stuk lager liggen, is het ook voor die begrippen een ongelooflijk laag bedrag.
Wij raakten in gesprek met hem over de omgeving, en het gesprek belandde bij de scholing en educatie in klein Cubaanse dorpjes zoals hier in Playa Larga. Hij vertelde ons bijvoorbeeld dat er dusdanig weinig geld is dat elk schoolkind aan het begin van het jaar, slechts één pen kreeg en daar moest hij of zij het hele jaar mee doen. Was jouw pen leeg, dan moest je alles maar zien te onthouden. Weinig andere keuze was er niet, sinds er nauwelijks pennen in omloop zijn en alleen de rijkere bevolking deze kon betalen.
Bij ons in Nederland zijn dit soort praktijken natuurlijk onwerkelijk. Hier kunnen wij nota bene 30 pennen kopen voor slechts een paar euro. Tegenwoordig, als wij zo’n verre reis maken naar een land in opkomst, nemen wij allerlei kleinigheden mee om dit uit te delen in het land van bestemming. Wij kiezen er ook bewust voor om geen geld uit te delen, omdat we dan niet weten waar het beland en wat er van gekocht wordt. Toen onze vriend ons vertelde dat er dus weinig mogelijkheden zijn voor kinderen in dit soort dorpen, schrokken wij hiervan. Hierop besloten wij ook dat dit het juiste moment was om in één keer alle spulletjes die wij hadden meegenomen, aan deze jongen te geven. Op deze manier hebben wij hopelijk een kleine bijdrage kunnen doen aan de school van de jonge kids van Playa Larga. Tientallen pennen, notitieblokken, tandenborstel en nog veel meer. Voor ons een kleine moeite, maar absoluut goud waard voor de kiddo’s in onontwikkelde plekken!
Onze ober, die inmiddels onze vriend is geworden, was zo dankbaar dat hij een half uur later terug kwam met een paar briefjes van 3 Peso. Iets wat voor ons heel bijzonder is. Op de Cubaanse Peso staan namelijk belangrijke figuren afgebeeld uit de Cubaanse geschiedenis. En zo’n beetje het allerbekendste persoon uit de geschiedenis is Che Guevara. Een legende die wij bijna dagelijks zouden horen en we heel veel over hebben geleerd.
Het geld in Cuba is verdeeld in twee verschillende munteenheden. De twee soorten geld dat er is wordt in de volksmond aangeduid met de CUC en de CUP. De Cup is het briefje van drie Peso waar ik het over had en hieronder is afgebeeld. Dit is het geld waar de gewonde Cubaan in het dagelijks leven mee betaald. De CUC daarentegen kan beter worden vertaald in het ‘toeristengeld’, en heeft een grote waarde voor de lokale Cubaan. Het is zelfs zo extreem dat 1 CUC (toeristengeld) gelijk staat aan 25 CUP (lokaal geld). De lokale bevolking wilt het liefst zoveel mogelijk toeristengeld ontvangen. Hiermee kunnen namelijk luxeproducten zoals shampoo en deoderant van worden gekocht. Als je de eenheden met elkaar vergelijkt, is ons briefje van 3 CUP nauwelijks iets waard. Maar doordat het een gift is van iemand die heel weinig inkomen heeft, heeft het tot op de dag van vandaag een grote emotionele waarde voor ons. Als wij dit briefje weer tegenkomen in huis, zullen wij de rest van ons leven denken aan de gastvrije ober in het kleine, Cubaanse vissersdorpje Playa Larga!
Brian Vis
Hola! Ik ben Brian, de hoofdauteur van dit platform! Met mijn passie voor ontdekken, reis ik al een aantal jaar naar allerlei plekken over de wereld!